بررسی کارایی مدل های ذوب برف در مناطق نیمه خشک (مطالعه موردی منطقه ده بالا)

طبق برآوردهای موجود حدود یک سوم آب مورد نیاز برای کشاورزی در جهان از ذوب برف های باریده شده در زمستان ناشی می شود. علاوه بر کشاورزی، برف در تأمین آب مورد نیاز برای شرب نیز نقش بسیار مهمی را ایفا می نماید. این مسئله در سال هایی که خشکسالی در منطقه حکمفرماست اهمیت دوچندانی می یابد. برآورد ذوب برف به روش های متعددی از جمله درجه – روز، بیلان انرژی، تصاویر ماهواره ای و درجه حرارت- بارش متداول است که هر یک از آنها بنا به اطلاعات و داده های در دسترس متفاوت است. برخی از مدل های ذوب برف عبارتست از: مدل بیلان انرژی، مدل swat، مدل درجه – روز، مدل درجه – روز محدود شده، مدل snow-17 و مدل بوگاردی. در تحقیق حاضر چهار مدل درجه – روز، درجه – روز محدود، بوگاردی و swat در منطقه نیمه خشک مورد بررسی قرار گرفت تا با بررسی فاکتورهای مورد نیاز این مدل ها و نیز مقایسه نتایج حاصل از آنها با نتایج حاصل از اندازه گیری های مستقیم توسط دستگاه لایسیمتر بهترین و مناسب ترین مدل ها انتخاب شود. بر اساس نتایج بدست آمده در حوزه آبخیز ده بالا واقع در استان یزد، مدل درجه – روز و swat (1/97)، از دقت بالایی برای ارزیابی ذوب برف در منطقه برخوردار بود. دو مدل درجه – روز محدود و بوگاردی نتایج غیر قابل قبولی داشت و برای منطقه مذکور مناسب تشخیص داده نشد. صحت این نتایج با استفاده از پارامترهای آماری ضریب تبیین (r2)، درصد میانگین خطای مطلق (mape) و مجذور میانگین خطای مربعات (rmse) سنجیده شد و این پارامترها نیز نتایج فوق را تأیید نمودند.